Zo moe ... zo zwaar
COVID-19 veroorzaakt een aardverschuiving in ons normale leefpatroon. Ik merk dat ik me moe voel hoewel ik de hele dag (nog) niet veel heb gedaan. Om me heen zie ik hetzelfde gebeuren. Zoals de wet van Newton beschrijft dat een lichaam eenmaal in beweging in beweging blijft en een lichaam in rust in rust blijft, zo lijkt het alsof hoe minder ik doe, hoe meer ik een dutje wil doen. Ik denk dat deze nepvermoeidheid slechts het product is van thuisblijven en thuiswerken en wennen aan het leven in een ander tempo.
Echte vermoeidheid kan de kwaliteit van je leven aantasten en kan zich op een aantal manieren uiten. Sommige mensen zijn zo uitgeput dat ze hun dag moeilijk doorkomen. Anderen slagen erin dingen voor elkaar te krijgen, maar worstelen met motivatie - het lijkt allemaal zo zwaar. Veel mensen zijn alleen op bepaalde tijden moe - laat op de dag, na het eten of halverwege de middag.
In de westerse geneeskunde kan vermoeidheid worden verklaard door bloedarmoede, problemen met de schildklier, schommelingen in je bloedsuikerspiegel of het Epstein-Barr virus (o.a. ziekte van Pfeiffer). En soms kan vermoeidheid een bijwerking zijn van medicijnen. Maar nadat die diagnoses zijn uitgesloten, kan het voor een westerse arts moeilijk zijn om uit te zoeken waarom je zo moe bent.
In de Chinese Geneeskunde zijn er veel patronen die verband houden met een bepaald element van vermoeidheid. De aard van de vermoeidheid is vaak een aanwijzing voor de oorzaak. Vermoeidheid wordt veroorzaakt door of een uitputting van een lichaamsstof (Energie, Bloed, Yin-Yang) of door een soort blokkering of stagnatie.
Hieronder enkele veelvoorkomende patronen in de Chinese geneeskunde die een oorzaak van vermoeidheid kunnen zijn:
Energie (Qì) Tekort
Energie, Qi genaamd, voorziet je lichaam van energie en komt van het voedsel dat je eet en de lucht die je inademt. Dit soort vermoeidheid kan optreden als je niet goed eet, een zwakke spijsvertering hebt of lijdt aan longproblemen. Als de spijsvertering slecht is, kun je direct na de maaltijd moe voelen, omdat het lichaam al de energie nodig heeft om te verteren wat je hebt gegeten. Je kunt je ook uitgeput of kortademig voelen na elke vorm van inspanning, maar na rust voel je je beter.
Bloed Tekort
Dit patroon lijkt een beetje op bloedarmoede en kan worden veroorzaakt door bloedverlies, een chronische ziekte of een slecht voedingspatroon. Het is een veel voorkomend probleem bij mensen die onlangs een operatie hebben ondergaan en bij nieuwe moeders. Patiënten kunnen er bleek uitzien en oogproblemen hebben (wazig zien of vlekjes), duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd ervaren, en een droge huid, nagels of droog haar hebben.
Yang Tekort
In je lichaam is Yang als een waakvlam, die alles opwarmt en dingen in beweging houdt. Mensen met een uitgeputte Yang voelen een diepe en verlammende vermoeidheid; en sommigen kunnen niet eens uit bed komen. Omdat hun waakvlam laag is, hebben mensen met een Yang-deficiëntie het ook koud in hun kern, vooral in de winter. Ze hebben moeite om op te warmen en kunnen water vasthouden. De vermoeidheid die met dit patroon gepaard gaat, wordt verergerd door elke vorm van activiteit. Dit is een veelvoorkomend patroon bij mensen met een slecht werkende schildklier.
Yin Tekort
Dit is een patroon dat vaak voorkomt in de praktijk, vooral bij vrouwen die de menopauze doormaken. In tegenstelling tot de Yang waakvlam, werkt Yin als een voedende koelvloeistof, die je lichaam vochtig houdt en de warmte van Yang onder controle houdt. Yin-uitputting is een nogal vreemd patroon in die zin dat patiënten zich vermoeid kunnen voelen, maar tegelijkertijd zenuwachtig of opgejaagd, en wordt geassocieerd met symptomen zoals nachtelijk zweten, wakker of rusteloze slaap, droge huid en een droge of zere keel bij het wakker worden. Vaak zijn de symptomen erger bij overwerk en stress.
Leverenergie Stagnatie
Dit patroon wordt beschouwd als zowel een blokkering als een uitputting. Je Chinese Lever is verantwoordelijk voor de vlotte doorstroming van alles in je lichaam. Als er echter een verstopping van de Lever is, wordt de spijsvertering meestal ook aangetast. Het resultaat is dat het vermogen om voedsel om te zetten in energie wordt belemmerd. De vermoeidheid die je voelt bij dit patroon is niet constant, je kunt je ‘s ochtends moe voelen en je voelt je eigenlijk een beetje beter met beweging of naarmate de dag vordert. Symptomen worden meestal verergerd door stress of emotionele verstoringen en kunnen bijv. PMS veroorzaken. Veel mensen met leverstagnatie omschrijven zichzelf als prikkelbaar of depressief. Dit patroon neemt waarschijnlijk toe tijdens de Covid-pandemie, omdat het meestal een psychologische reactie is op dingen die niet goed gaan in baan, relaties, financiën of leven.
Slijm of vocht
Oké, dit klinkt heel vies, maar het is een patroon dat ik vaak in de kliniek heb gezien. Vochtigheid treedt op wanneer het lichaam vloeistoffen of vocht niet goed verwerkt. Het is een beetje zoals een knollenveld waar het water niet wegloopt na een zware regenbui, het water blijft staan en het veld modderig wordt. Wanneer vocht een tijdje in je lichaam blijft hangen, stolt het en wordt het slijm. Mensen met slijm en vocht voelen zich zwaar of verzwaard. Ze hebben ook de neiging om een slechte spijsvertering te hebben of overgewicht. Ze kunnen ook zichtbaar slijm hebben, zoals sinusproblemen, een chronische hoest of astma.
Pijn
Chronische pijn kan je echt wegvagen. Pijn lijden is topsport! Dit is een patroon van zowel blokkering als uitputting. In feite werkt pijn als een dam in het lichaam, waarbij de pijn de algehele bloedsomloop, beweging en de stroom van energie blokkeert. Doordat je energie in de stagnatie zit, voel je je moe. Als eerste moet je pijnbestrijding toelaten. De Balance Method volgens dr. Tan ( lees meer ) is hierbij erg effectief.
Oplossing!
Hoewel er een aantal onderliggende oorzaken van vermoeidheid zijn, is het goede nieuws dat je niet moe door het leven hoeft te (blijven) gaan. Vermoeidheid geassocieerd met een van de bovenstaande patronen kan effectief worden behandeld door de Chinese Geneeswijze. Behandelingen voor vermoeidheid kunnen acupunctuursessies, een kruidenformule, en/of voedingsadviezen bevatten om je vitaliteit terug te krijgen.
Maak een afspraak:
