Rusteloze benen
Binnen de Chinese Geneeswijze (CM) heeft de Lever als taak Bloed op te slaan en controleert het de pezen. Lever zwakte kan leiden tot verminderde spier en pees ontwikkeling. Maar externe ziekmakers zoals Wind, Damp en Koude, en extreme weersomstandigheden kunnen het lichaam binnendringen. Wanneer zij de meridianen die langs de benen lopen binnendringen en de plaatselijke stroom van Bloed en Qi verstoren, krijg je RLS (Restless Legs Syndrom) symptomen.
Je krijgt meer last en aandrang om te bewegen tijdens rust omdat in rust meer bloed terugstroomt naar de Lever voor opslag. Minder bloed stroomt door het lichaam, afvalstoffen hopen zich op en dit kan de klachten verergeren. RLS wordt meestal beschouwd in de CM als een Wind / Bloed aandoening en de behandeling is erop gericht de normale bloed en Qì activiteit van de benen te herstellen.
Qì Uitputting
Om te kunnen leven hebben we energie nodig, binnen de CM noemen we dat Qì. Qì zorgt ervoor dat je verwarmd wordt, je beschermd wordt tegen kwalijke invloeden (je weerstand), zorgt voor brandstof om te kunnen bewegen, zet voedsel om in voeding en houdt de dingen op zijn plaats. Bij Rusteloze Benen is het ophouden niet optimaal. Ga maar na: je bloed blijft in de vaten, je organen verzakken niet, en je afvalstoffen worden binnengehouden tot je klaar bent ze te laten gaan. Patiënten met snelle blauwe plekken, incontinentie klachten, korte concentratieboog, meerdere miskramen of verzakte organen (prolapsen) kunnen de (Chinese) diagnose krijgen dat de omhoog houdende functie van Qì verzwakt is. Bij rusteloze benen, afhankelijk van de andere klachten en symptomen kan het liggen aan Qì uitputting – ofwel: niet genoeg voeding om je benen stil te houden.
Interne Wind
In de Chinese Geneeskunde zien we Wind als beweging waar geen beweging hoort te zijn. Meestal komt het door een uitputting van Yin of Bloed – beide zijn voedende en bevochtigende elementen in ons lichaam. De bevochtigende aard van zowel Yin als Bloed zorgt voor het evenwicht bij de warmte, activiteit en droogte van Yang. Wanneer Yin of Bloed verminderen wordt Yang overheersend en kan het tot beweging aanzetten. Denk aan een droog stuk boerenland, bij elke beweging of hitte ontstaan er stofwolken. Wanneer Yin of Bloed uitgeput raken kun je tekenen zien van droogte, zoals droge huid, brokkelige nagels of droog haar. Ook kunnen ongewilde bewegingen zich voordoen zoals duizeligheid, tics, tremoren – en rusteloze benen die willen bewegen. Voor de behandeling van rusteloze benen met Chinese Geneeswijze is een exacte diagnose nodig – maar dat is natuurlijk nodig voor elke behandeling. Bij zowel Qì uitputting als interne Wind komt de onderliggende uitputting ergens vandaan. Deze moet dus ook worden aangepakt. Dit kan met acupunctuur, liefst gecombineerd met kruiden en voedingsadvies.
Welke factoren maken het erger of verlichten?
- Koelen of verwarmen. Voor sommigen verlicht het verwarmen de symptomen (kruik of pittenkussen). Anderen zijn gebaat bij het baden in koel (geen koud!) water voordat ze naar bed gaan.
- Eet geen grote of zware maaltijden laat op de dag, bij een Qì uitputting gaat dan al je energie naar je spijsvertering in plaats van het kalmeren en stilhouden. Na 21:00 geen voeding meer! Geef je maag vaker een vrije avond.
- Experimenteer met het stoppen met alcohol en cafeïne. Alcohol verstoort je slaap en cafeïne is energetisch warm en activerend.
- Hoe staat het met de stress in je leven? Doe er wat aan. Stress maakt alles erger.
- Zorg voor voldoende (-veel) rust. Rusteloze benen klachten verergeren bij vermoeidheid.
- Zoek een balans tussen rust en werk, zorg voor lichte lichaamsbeweging zoals wandelen, fietsen, zwemmen.
- Kijk wat werkt voor jou: een korte wandeling, zelf-massage of rekken en strekken.
- Probeer eens andere slaaphoudingen uit.
Mensen van middelbare of oudere leeftijd hebben eerder last van RLS (restless leg syndrom) door interne zwakte, terwijl jongeren eerder te maken krijgen met externe pathogene verstoringen zoals ziektes. Omdat de symptomen van persoon tot person kunnen verschillen is een behandeling op basis van disharmonie patronen een effectieve mogelijkheid.
De meest gangbare disharmonie patronen worden hieronder beschreven. NB Neem niet zomaar kruidenformules in!
Bloed en Qi
Vervelende sensaties in de benen zoals pijn, opgezwollen gevoel, gevoelloosheid (doof), zwaar, weinig kracht dat verlicht kan worden door wrijven of massage. De meeste last is ‘s avonds, vaak in combinatie met vermoeidheid, koude ledematen, algehele zwakte, een bleek gelaat, losse stoelgang, slechte eetlust, een bleke tong en een xian mai pols. Aanpak heeft als doel het aanvullen van Qì, voeden van Bloed, de geest tot rust brengen en de blokkades in de benen opheffen. Kruiden formules kunnen zijn:
- Restore the Spleen Decoction / Gui Pi Wan
- The Five Substances Decoction met Astragalus Root en Cassia twig
- Honey Processed Liquorice Root Decoction plus sour jujube seed en costus root
- Ba Zhen Wan / Pian
Lever en Nier
Vervelende sensaties in de benen zoals pijn, opgezwollen gevoel, gevoelloosheid (doof), zwaar of pijnlijk die voortdurend door het bewegen van de benen ontlast moet worden. Het manifesteert zich meer tijdens de nacht of bij rust. Meestal samengaand met geïrriteerd zijn, insomnia, nachtzweet, duizeligheid, tinnitus, een bittere smaak in de mond, droge keel met onderrug klachten, zwakke knieën, een rode tong en een strakke xian mai pols. Aanpak heeft als doel het voeden en versterken van Lever en Nieren, het ontspannen van de pezen en het oplossen van kramp in de benen. Kruidenformules kunnen zijn:
- Restore the Left (kidney) Pill
- Liu Wei Di Huang
- True Warrior Decoction
Bloed stase
Vervelende sensaties in de benen zoals gevoelloosheid (doof), zwaar en pijn die alleen verlicht kunnen worden door de benen te bewegen. Andere symptomen kunnen zijn: abnormale bewegingen van de ledematen, plaatselijke stekende pijn, insomnia, palpitaties, ruwe huid, een donkere en bleke tong, de pols chèn se mai (rough / choppy).
Koude en Damp
Vervelende sensaties in de benen zoals beurs, gevoelloosheid (doof), opgeblazen, zwaar or pijnlijk die een sterke aandrang veroorzaken om de benen te bewegen. Het ongemak kan worden verlicht door het wrijven en masseren van de kuiten. Soms voelen de benen koud aan. Regenachtig en koud weer verergeren de klachten, warme dagen verlichten. De tong is bleek met wit beslag, pols is chi (slow).
Damp-Hitte
Vervelende sensaties in de benen zoals beurs, gespannen, brandend of zwaar gevoel die een sterke aandrang veroorzaken om de benen te bewegen. Hierdoor is er tijdelijke verlichting. Andere klachten kunnen zijn: gezwollen benen, snel geïrriteerd, insomnia, lichte kortademigheid, een bittere smaak in de mond, geen eetlust, gele en weinig urine, een rode tong met vet beslag, pols hua shuo mai (rapid slippery).
Acupunctuur en kruiden kunnen je helpen bij Rusteloze Benen, maar zoals hierboven te lezen, is het geen kwestie van 1 of 2 behandelingen, helaas …
